Onzekerheid is een emotie waar veel mensen last van hebben. Het gevoel van onzekerheid kan een grote invloed hebben op het dagelijks leven van iemand en het welzijn. In deze blogpost gaan we dieper in op het onderwerp onzekerheid. We beginnen met de vraag wat onzekerheid is. Daarna kijken we naar de verschillen tussen onzekerheid bij mannen en vrouwen. Maar naast dat mensen hun onzekerheid ondergaan, zijn er ook mensen die hun gevoelens van onzekerheid proberen te vermijden door te gaan overcompenseren. We kijken daarbij naar de meest voorkomende manieren waarop mensen dit doen. We sluiten de blog af met 5 tips om met onzekerheid om te gaan.
Wat is Onzekerheid?
Onzekerheid is een gevoel dat in verschillende situaties getriggerd kan worden. Het gaat vaak gepaard met gevoelens van twijfel, angst en een gebrek aan zelfvertrouwen. Het is een gevoel van ongemak en onwetendheid over de eigen capaciteiten, vaardigheden, beslissingen of de uitkomst van bepaalde situaties. Mensen kunnen in verschillende aspecten van hun leven onzekerheid ervaren. Je kan daarbij denken aan persoonlijke relaties, het werk, prestaties, uiterlijk of sociale interactie.
Oorzaken van Onzekerheid
Er kunnen verschillende oorzaken zijn waarom onzekerheid zich bij iemand ontwikkeld. Zo kan iemand bepaalde negatieve ervaringen hebben gehad waarbij er veel kritiek was. Maar ook bij sociale vergelijking tussen de persoon zelf en anderen op aspecten die belangrijk zijn voor de persoon, kan onzekerheid op gaan spelen. Daarnaast kan het ook gevoeld worden door een laag zelfbeeld, een gebrek aan zelfvertrouwen of het gevoel niet te voldoen aan de normen van anderen. Daarbij kan onzekerheid iets zijn wat tijdelijk is maar ook chronisch. Vaak zien wij dat mensen hun hele leven last hebben van de onzekerheid die ze ervaren. Daarbij kan de intensiteit variëren van situatie tot situatie.
Gevolgen van Onzekerheid
Onzekerheid kan leiden tot verschillende gedragingen en reacties. Het kan bijvoorbeeld leiden tot vermijdingsgedrag, overdreven zelfkritiek, moeite met besluitvorming, angst voor afwijzing, vergelijking met anderen en de behoefte aan externe validatie. Naast deze gedragingen kan onzekerheid ook veel fysieke symptomen met zich meebrengen. Je kan daarbij denken aan:
– Gespannen spieren en fysieke spanning
– Versnelde hartslag en ademhaling
– Maagklachten en spijsverteringsproblemen
– Overmatig zweten en klamme handen
– Trillende stem of lichaam
Het is belangrijk om te weten dat onzekerheid een menselijke emotie is die dat nagenoeg iedereen in zijn of haar leven te maken krijgt met een vorm van onzekerheid. Het is bijvoorbeeld bij de meeste mensen een hele normale reactie op een nieuwe situatie, op bepaalde uitdagingen of veranderingen. Het wordt echter pas problematisch wanneer het iemands dagelijks functioneren en welzijn beïnvloedt.
Onzekerheid, het Verschil tussen Mannen en Vrouwen
Over het algemeen komt onzekerheid vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Dit heeft te maken met verschillende factoren zoals sociale normen die meer voor vrouwen gelden dan voor mannen, genderrollen en culturele verwachtingen. Daarbij worden vrouwen vaak blootgesteld aan meer druk en kritiek met betrekking tot hun uiterlijk, prestaties en gedrag wat kan leiden tot gevoelens van onzekerheid.
De manier waarop vrouwen hun onzekerheid uiten verschilt ook van dat van mannen. Bij mannen wordt er vaker de nadruk op gelegd om emoties niet te uiten en gaan daar vaak voor overcompenseren. Dit doen ze door juist meer zelfverzekerd over te komen en zich stoerder voor te doen dan ze daadwerkelijk zijn. Dit kan tot gevolg hebben dat mannen hun onzekerheid internaliseren of op een andere manier uiten, zoals door middel van boosheid of agressie.
Wat belangrijk is om op te merken, is dat onzekerheid een menselijke emotie is die op verschillende manieren en in verschillende mate bij zowel mannen als vrouwen voor kan komen. De manier waarop onzekerheid ervaren wordt en tot uiting komt is per persoon verschillend. Bij onzekerheid is het belangrijk dat je begrip toont en empathie voor degene die last heeft van de onzekerheid. Wanneer daar verkeer op gereageerd wordt kan het de gevoelens alleen maar versterken.
Overcompenseren voor Onzekerheid
Er zijn veel mensen die last hebben van onzekerheid. Veel mensen ondergaan de onzekerheid, maar er zijn ook mensen die overcompenseren voor onzekerheid. Deze overcompensatie kan een manier zijn om de onzekerheid te verbergen of te compenseren, maar het kan ook leiden tot ongezonde gedragspatronen. Hieronder geven we enkele voorbeelden die onze psycholoog in Nuenen regelmatig voorbij ziet komen bij cliënten:
- Arrogantie: een vaak geziene manier van overcompensatie is het vertonen van arrogant of suprioriteitsgedrag. Dit doen ze door andere te kleineren, hun eigen prestaties te overdrijven of zichzelf als beter te beschouwen. Dit doen ze allemaal om zichzelf meer zelfverzekerd te laten voelen.
- Perfectionisme: het overmatig streven naar perfectie is ook een manier die vaak voorkomt om onzekerheid te overcompenseren. Vaak is deze vorm van perfectionisme een negatief perfectionisme. Deze vorm is niet bedoeld om dingen zo goed te doen om ervoor geprezen te worden, maar uit de angst om kritiek te krijgen. Deze mensen zijn heel kritisch op zichzelf, stellen hoge eisen aan zichzelf en zijn bang om fouten te maken. Ze hopen door perfect te zijn, dat ze hun onzekerheid kunnen verbergen of goedkeuring van anderen kunnen verdienen.
- Overmatige controle: een andere manier om onzekerheid te beheersen is om de controle te proberen te krijgen over elke situatie. Ze willen elk aspect van hun leven beheersen om zich veilig en zelfverzekerd te voelen. Dit kan leiden tot angst, stress en moeilijkheden om flexibel met veranderingen om te gaan.
- Materialisme en uiterlijk vertoon: sommige mensen proberen hun onzekerheid te compenseren door te laten zien hoe goed ze het hebben. Door altijd maar te laten zien hoe goed je het hebt, hoe veel je verdiend en hoe succesvol je bent, kan de onzekerheid gemaskeerd worden. Op deze manier proberen ze meer respect en waardering te krijgen en hopen ze dat mensen tegen ze op gaan kijken. Dit kan door het hebben van bepaalde bezittingen, succesvol zijn in carrière, vaak op vakantie gaan, enz.
- Anderen de schuld geven: wanneer mensen het lastig vinden om de oorzaak van problemen bij zichzelf te zoeken, wordt de schuld van problemen bij een andere neergelegd. De onzekerheid wordt dan op iemand anders geprojecteerd. Ze vermijden hiermee de verantwoordelijkheid voor hun eigen onzekerheid en gebruiken de ander als zondebok.
Het is belangrijk om op te merken dat overcompensatie maar een tijdelijke oplossing is voor de gevoelens van onzekerheid. Op de lange termijn zijn deze strategieën niet effectief, ze kunnen zelfs schadelijk zijn voor mensen en voor hun relaties. Het aanpakken van de onderliggende onzekerheid en het ontwikkelen van gezonde coping-mechanismen, zoals zelfacceptatie, zelfzorg en assertiviteit, zijn van essentieel belang voor het omgaan met onzekerheid op een positieve en constructieve manier. Het kan nuttig zijn om professionele hulp te zoeken bij een therapeut om aan deze kwestie te werken.
5 tips bij onzekerheid
- Bewustzijn van gedachten: probeer wanneer jij je onzeker voelt je bewust te zijn van wat er gebeurt. Probeer je gedachten te onderzoeken die bijdragen aan het gevoel van onzekerheid. Alle negatieve gedachten die je hebt kan je dan vervangen voor meer positieve en helpende gedachten. Daarnaast is het heel belangrijk om diep in je buik adem te gaan halen. Dit zorgt ervoor dat je lichaam meer tot rust komt en je makkelijker uit je hoofd komt en je gedachten tot rust komen.
- Erkenning van je sterke punten: wanneer er gevoelens van onzekerheid zijn, ben je vaak bezig met de nadruk te leggen op de dingen die je niet goed kan. Maar eigenlijk zijn er in alle situaties ook dingen die je juist wel heel goed kan. Probeer eens tegenover alle dingen waarvan je denkt dat je ze niet kan, dingen te zetten die je wel goed kan. Dit zal je meer een zelfverzekerd gevoel geven.
- Realistische doelen: Wanneer je merkt dat je gevoelens van onzekerheid hebt bij resultaatgerichte activiteiten, kan het helpen om doelen te stellen die minder hoog liggen en daardoor makkelijker te halen zijn. Op deze manier hoef je minder te twijfelen of het je wel gaat lukken om het doel te behalen. En wanneer je een bepaald doel haalt, dan zorgt dit voor meer zelfverzekerdheid. Daarentegen zorgt het niet behalen van een doel alleen maar voor meer onzekerheid.
- Uit je comfortzone stappen: vaak zal je ervoor kiezen om de veilige optie te kiezen zie de kans op gevoelens van onzekerheid zo klein mogelijk maakt. Echter kan het enorm helpend zijn om af en toe ook eens buiten de comfortzone te stappen. Wanneer je dat doet ga je onderzoeken of dat je onzekerheid wel terecht is en of je niet veel meer kan dan dat je zelf denkt. Lukt het je om bepaalde dingen te doen die je voorheen onmogelijk hield? Dan zal dit zeker bijdragen aan de ontwikkeling van het gevoel van zelfverzekerdheid!
- Zoek ondersteuning: onzekerheid is iets waar veel mensen mee kampen maar waar maar weinig over gesproken wordt. Probeer erover te praten met mensen die je vertrouwt. Deze kunnen je adviezen geven over hoe je met bepaald situaties om kan gaan. Daarnaast kunnen deze mensen je ook meer zelfvertrouwen door je te vertellen dat je dingen wel goed kan waarbij jij het idee hebt dat je ze niet goed kan.
Conclusie
In deze blog hebben we een diepgaand inzicht gekregen in het fenomeen van onzekerheid. We hebben besproken wat onzekerheid precies is, hoe het ons dagelijks leven beïnvloedt en de verschillende manieren waarop mensen ermee omgaan.
We hebben gezien dat onzekerheid een universeel menselijke emotie is die voortkomt uit diverse factoren en situaties. Hoewel het vaker voorkomt bij vrouwen, kan het iedereen treffen, ongeacht het geslacht. Sociale normen, culturele verwachtingen en genderrollen spelen een rol bij het ervaren van onzekerheid.
Daarnaast hebben we onderzocht hoe mensen kunnen overcompenseren voor hun onzekerheid. Arrogantie, perfectionisme, overmatige controle, materialisme en anderen de schuld geven zijn manieren die aan bod gekomen zijn. Daarbij is de conclusie dat deze vormen van overcompensatie vaak op lange termijn destructief zijn voor de persoon zelf en voor de relaties van de persoon.
Gelukkig hebben we ook vijf waardevolle tips besproken om met onzekerheid om te gaan. Het ontwikkelen van zelfbewustzijn, zelfacceptatie, realistische doelens tellen, uit je comfortzone stappen en het zoeken naar ondersteuning zijn cruciale stappen om onzekerheid te overwinnen en een positieve mindset te cultiveren.
Wat belangrijk is om te onthouden is dat onzekerheid een normaal onderdeel is van het leven en dat iedereen er vroeg of laat mee te maken krijgt. Probeer er ook het positieve van in te zien. Wanneer jij je bewust bent van jouw onzekerheden, biedt het een ongelooflijk mooie kans tot persoonlijke groei en zelfontwikkeling. Door je meer bewust te worden van je onzekerheden kan je eraan werken, kan je jouw zelfvertrouwen vergroten en kan je een meer vervullend leven leiden.
Dus laten we onze onzekerheden omarmen, ze begrijpen en ze als een stimulans gebruiken om onszelf te verbeteren en sterker te worden. Met de juiste mindset en de genoemde tips kunnen we onze onzekerheden overwinnen en ons pad naar zelfvertrouwen en persoonlijk succes bewandelen.